A
AUP: Kabul Edilebilir Kullan�m Politikalar�.Bir�ok transit ileti�im a�� �zerlerinden ge�ecek bilgilerin i�eri�ini k�s�tlamaktad�r. En �ok bilinen �rnek NSFNET'in ticari kullan�ma izin vermeyen kabul edilebilir kullan�m politikalar�d�r. AUP y�r�tmesi a�a g�re de�i�mektedir. National Science Foundation.
Access Mechanism : Eri�im Mekanizmas�. Bir veya birden fazla yazma ve okuma kafas�n�, istenilen yazma ve okuma konumuna getiren mekanizma. Bu mekanizma, yazma ve okuma kafalar� sabit olan sistemlerde veri ortam�n� hareket ettirmek i�in kullan�l�r.
Access Privileges: Dosyalarda de�i�iklik yapmak ve eri�mek i�in imtiyaz.
Access time : Belle�i okumak i�in gerekli s�re.
Access: Depolanm�� oldu�u yerden bir bilgiye, (data) veya bir cihaza (bir disket okuyucusu gibi) giri�i sa�lamak, okumak veya yazmak.
ACCUFIND: Adres http//nln.com/Accufind JavaScript motoru NetScape taray�c�n�za yepyeni bir g�� ekliyor. Bulmak istedi�iniz kaynaklar�n en iyilerini AccuFind'da bulabilir; arad���n�z kaynaklara kolayca ula�abilirsiniz.
Accuracy: Hatadan uzakl�k derecesi. Accuracy, Precesion ile kar��t�r�l�r. Perecision, herhangi bir �l�me i�leminde hassasiyet i�in kullan�l�r.
A��lacak Dok�man Ad�: Web sayfas�n�n sunucu �zerindeki spesifik dosya ad�n� belirtir. Kullanma zorunlulu�u yoktur.
ACTV: Klasik televizyonlardan biraz daha iyi resim kalitesi olan HDTV sistemine ge�i� olarak kabul edilen TV yay�n sistemi.
AD: Y�netsel Alan (Administrative Domain).
A�: Bilgisayar a�� de�i�ik yerlerdeki bilgisayar sistemlerini birbirine ba�layan bir veri ileti�im sistemidir. Bir a� WAN ve LAN'lar�n de�i�ik birle�imlerinden olu�abilir. Yerel Alan A�� (Local Area Network), Geni� Alan A�� (Wide Area Network), a�lararas� a� (internet).
A�-A� Arabirimi: (Network-to-Network Interface/NNI) Frame Relay Servisi veren a�lar aras�ndaki ba�lant�lar� tan�mlar. Bu tan�m Frame Relay Servisinin d�nya �ap�nda verilmesine olanak sa�lar.Frame Relay y�ksek h�z ihtiyac�ndan dolay� �ncelikle LAN-WAN-LAN ba�lant�s�nda uygulama alan� buldu�u i�in LAN ba�lant�lar�na uygun PVC deste�ine dayal�d�r.Uzla�maya var�lan bu iki uygulama d���nda �u konular �zerinde �al��malar devam etmektedir
AD/DA �evirici : Analog ses i�aretlerini say�sal i�aretlere ya da tersi i�lemi ayn� �ekilde haz�rlayan devrelerdir.
A/D-D/A �eviriciler : Bilgisayarl� m�zik sistemlerinde (CD, DAT, HD Recording sistemler) analog bilgileri digital'e ya da bunun tersini yapan elektronik devreler. Bunlar kalitelerine g�re fiyatlan�rlar. Sistem maliyetlerinde b�y�k yer tutar. �rne�in, �zerinde bu �eviriciler bulunmad���ndan Waveboard'�n fiyat� olduk�a d���kt�r.
Adapter (Adapt�r): Direkt olarak birbirlerine uyum sa�lamayan iki konnekt�r�n veya cihaz�n ba�lanmas�n� sa�layan bir arac� cihaz.
Adapt�r : Uygunla�tr�c�, �evirici, g��kayna��.
ADC: Analog sinyalleri kar��l��� olan dijital sinyallere d�n��t�ren bir cihaz.
Address : Verinin sakland��� bellek b�lgesi.
Address : Bir kay�d�, b�l�m� veya bilginin sakl� oldu�u k�s�m� ifade eden isim, etiket veya rakamd�r.Address (Adres)Internet'te kullan�lan �� tip adres vard�r. Bunlar e-posta adresi; IP, internet ya da Internet adresi; ve donan�m ya da MAC adresidir.
Address (Adres): Bir sistem ya da a�daki bir cihazda veya di�er veri kaynaklar�nda bulunan bir dosyan�n yeri i�in ayr�lm�� �zel kod. Bir kullan�c�n�n yerini belirten dizi.
Address resolution : Alfasay�sal bir Internet adresine kar��l�k gelen say�sal fiziksel adrese �evirme i�lemi.
Administrative Domain: Y�netsel Alan. Tek y�netim birimi taraf�ndan idare edilen ana sistemler, y�nelticiler, ve birbirine ba�l� ileti�im a�lar�n�n b�t�n�.
ARPANET: �leri Ara�t�rma Projeleri Ajans� Bilgisayar A��ARPA taraf�ndan finanse edilen ve Internet'e �nc�l�k eden bir uzun mesafe ileti�im a��d�r. �leti�im konusundaki ara�t�rmalara temel olu�turmu�, Internet'in geli�tirilmesi s�ras�nda omurga rol� �stlenmi�tir. ARPANET birbirine kiral�k hatlar �zerinden ba�l� ve paket anahtarlayan bilgisayar sistemlerinden olu�mu�tu. Savurma Bakanl��� �leri Ara�t�rma Projeleri Ajans� (Defence Advanced Research Projects Agency).
Aerial: Anten
A-F : Al�ak frekans, odyo frekans, ses frekans.
A/V: Audio/Video (Ses g�r�nt�).
A2Z: Adres http//a2z.Iycos.com/Lycos'(un A2Z klas�r� INTERNET'in kalabal�k alan�nda yeni bir yer al�yor. A2Z'de �ocuk sayfalar�ndan, d�nya film festivallerine, UFO'lardan, sanal fizi�e, her t�rl� konuyu bulabilirsiniz.
AF: Auto-focus. Kameralarda netli�in otomatik olarak sa�lanmas�d�r.
AIX : IBM taraf�ndan geli�tirilen UNIX tabanl� i�letim sistemi.
Aldus Freehand: Program�n mod�ler �al��ma �zelli�i ileri d�zeyde. Font men�s�nden Windows alt�nda kulland���n�z t�m fontlar� kullanman�z m�mk�n. De�i�ik ortamlarda sunum ve grafik �zelli�i de ileri d�zeyde bir program.
Aldus PageMaker: PC'lerde en yayg�n kullan�lan masa�st� yay�nc�l�k program� olan Aldus PageMaker, grafik yaz�l�mlar� ve taray�c�lar� ile olu�turdu�unuz grafikleri kolayca yerle�tirip formatlaman�za imkan veren masa�st� yay�nc�l�k program�.
Alfa kanallar�: Photoshop'da, d�k�man� olu�turan kanallar�n haricindeki her yeni kanala verilen isim. Se�ili alan, Save Selection ile kaydedildi�inde bir alfa kanal� olu�ur. Ayr�ca Channels paletinde New Channel ile olu�turulan her yeni kanal, ayn� zamanda alfa kanal�d�r.
Alias: Takma ad. Uzun ve hat�rlamas� zor bir ismin yerine kullan�lan genelde k�sa ve hat�rlamas� kolay isimler.
Aliasing: Bilgisayar grafik �ekilerinin kenarlar�nda bulunan, bazin jaggies diye de adland�r�lan bir efekt.
ALL IN ONE: Adres http//www.albany.net/allione/all1www.html/#WWW/Bu adresten Internet dahilindeki t�m arama/tarama servislerine ula�abilirsiniz.
Alphanumeric : Alfabetik ve n�merik karakterlerden olu�mu� kelime. Rakam, kelime ve �zel semboller ihtiva eden karakter seti.
ALTAVISTA: Adreshttp//altavista.digital.com/Digital Equipment Co. firmas�n�n Alta Vista taray�c�s� 16 milyon Web sayfas� i�indeki 8 milyar kelimeyi �n�n�ze getiriyor. En b�y�k Web index'ine de sahip oldu�unu iddia eden firma bu index i�inde detayl� ya da kal�p halinde bir ara�t�rma yapman�za izin veriyor. . Servisin amac�; arad���n�z bilgiye, web sayfas�na veya haber grubuna ufak bir aramadan sonra ula�abilmenizi sa�lamakt�r. 16.000.000 web sayfas� ve 13.000 haber grubu i�inde arama yapabilmektedir. Alta Vista'n�n size sunaca�� iki arama se�ene�i ile mutlaka arad���n�z bilgiye ula��rs�n�z. Alta Vista'ya http://www.altavista.digital.com adresinden ula�abilirsiniz.
ALTA VISTA: Digital Equipment Co. firmas�na ait olan Alta Vista, pop�ler Internet taray�c� servislerinden biridir. Servis amac�; arad���n�z bilgiye, web sayfas�na veya haber grubuna ufak bir aramadan sonra ula�abilmenizi sa�lamakt�r. 16.000.000 web sayfas� ve 13.000 haber grubu i�inde arama yapabilmektedir. Alta Vista'n�n size sunaca�� iki arama se�ene�i ile mutlaka arad���n�z bilgiye ula��rs�n�z. Alta Vista'ya http//www.altavista.digital.com adresinden ula�abilirsiniz.
ANSI : Amerikan Ulusal Standart Enstit�s�Bu organizasyon bilgisayar ve ileti�im gibi bir �ok alanda A.B.D. standartlar�n� belirlemektedir. Bu organizasyon taraf�ndan onaylanan standartlar ANSI standartlar� olarak an�lmaktad�r. (�rne�in ANSI C. ANSI taraf�ndan onaylanm�� bir C dilidir.). ANSI bir ISO �yesidir.
Analitik : Elektronik devrelerin matematiksel yolla ��z�mlenmesi.
Analog computer : Analog hesaplay�c� (Analog Bilgisayar).
Analog devre : Lineer devre, giri�e verilenin fonksiyonu olarak ��k��� de�i�tiren devre.
Analog Digital Convertor : Analog sinyali say�sal sinyale d�n��t�r�c�. �st
Analog Film Recorder: Bilgisayar ekran�ndan al�nan bir g�r�nt�y�, al�nd��� bi�imde ve ekrandaki ayn� ayr���mda kaydeden bir film al�c�s�.
Analog Monitor: Analog bir sinyal kullanan ve birincil renkleri sonsuz say�da g�lgeler ya da gri bir skala halinde g�steren bir �nite. Voltaj� devaml� de�i�ir.
Analog: ��lemden ge�irilen yada yeniden orjinal bir g�r�nt� veya sesi temsil eden bir elektirk sinyalinin varyasyonu.
ANCHOR: HTML dosyalar�nda kullan�lan "anchor" aktif d�k�man i�inde ba�ka bir b�lgeye gitmek veya bamba�ka bir sayfaya dallanmak i�in kullan�l�r. (Genellikle alt� �izili mavi bir metin �eklindedir.)
And : Ve.
AN�MASYON: Animasyon; grafiklerin belli bir senaryo do�rultusunda canland�r�lmas� i�lemidir.Hareket her zaman insanlar�n ilgisini �eker ve e�lendirir fakat animasyon i�levi e�lendirmekten ibaret de�ildir. ��inde yo�un mesajlar ta��yabilir, tasar�m� ilgin� k�lar ve �zg�n bir nitelik kazand�r�r. Animasyonun t�m bu g�revleri yerine getirebilmesi kullan�ld��� yere, miktara ve en �nemlisi kalitesine ba�l�d�r.Teknik BilgiMultimedya uygulamalar�n�n i�inde animasyonlar teknik olarak ikiye ayr�l�r.Nesne animasyonuHerhangi bir de�i�ime u�rayan nesne ve yaz�lar�n ekran �zerinde hareketlenmeleri veya yer de�i�tirmeleridir.Kare animasyonuNesnelere de�i�ik karelerin birbirleri ard�na oynat�lmalar� suretiyle hareket verilmesidir. Bu animasyonlar mevcut filmlerle oynama (kare boyama, morfoz vs.) veya yeni ba�tan film yapma yoluyla ger�ekle�tirilebilir.Kare animasyonlar� iki veya �� boyutlu olabilirler.
Animatic: Videoteyp'de ya da bilgisayar ekran�nda g�sterilen bir video program�n�n g�r�nt�sel d�� �izgisi.
Animation (Animasyon): Ekranda g�r�nt� hareketleri yaratmak i�in tatbik edilen bir i�lem. Baz� durumlarda rendering �eklinde de belirtilebilir.2-D Animation (�ki boyutlu animasyon)Basit g�r�nt�lerle �al���r. �mge yana d�nd��� zaman d�z �izgiler g�r�l�r. �mgelerin birbiri �st�ne kompoze edilmesinde kullan�l�r.2.5-D�� boyutlu efektlere sahip iki boyutlu bir grafik.3-D AnimationEkranda perspektif i�inde hareket ettirebilmek i�in, bir nesnenin �� boyutlu bir bilgisayar modelini yaratmak.
Anonim FTP: Anonim FTP kulllan�c�lar�n kullan�c� ad� ve �ifre belirtmeden Internet �zerindeki herhangi bir yerdeki d�k�manlar, dosyalar, programlar ve bunun gibi bir �ok ar�ivlenmi� veriyi bilgisayar�n�za aktarman�za izin verir. A� �zerindeki bir kullan�c� "anonymous" kullan�c� ad�n� vererek g�venlik �nlemlerini a�ar ve sistemdeki genel eri�ime a��k dosyalara eri�ir. ar�iv makinesi (archive site), Dosya Aktarma Protokol� (File Transfer Protocol).
Anonymous FTP (Anonim): Genel Internet kullan�m�na sunulan dosyalara kullan�c�lar�n ula�malar�n� sa�layan y�ntem.
ANSI : Amerika Birle�ik Devletleri men�eli audio vis�el (visual) ve bilgisayar cihazlar�nda kullan�lan standartlardan sorumlu olan organizasyon.
Anti aliasing: Photoshop'un alanlar�n e�ilimli hatlar�n� olu�turmak i�in kulland���, alan rengi ile alan kenar�ndaki renk aras�nda ge�i�i sa�layan farkl� tonlarda pikseller.
Anti-alising: Grafik g�r�nt�de alising ortaya ��kmas�n� azaltan bir g�r�nt�-i�lem tekni�i. K��elerin keskinli�ini azaltarak, daha yumu�ak g�r�nmelerini sa�lar.
Antialias : Bilgisayarlardaki her resim piksellerden olu�tu�u i�in, e�ik kenarlarda genellikle �irkin sivri u�lu merdiven basamaklar� olu�ur. Antialias bu kenarlar� g�zle�tirmek i�in kullan�lan bir metoddur.Bu esnada kenarlar biraz silinmesine ra�men, g�ze subjektif olarak daha keskin ve d�z g�r�n�r. Ayr�ca bu d�zle�tirme i�lemi de daha �ok hesaplama s�resi gerektirir.
AOL: AOL, America On Line'�n k�salt�lmas�ndan olu�mu�tur. Sadece Amerikada 4.5 milyon kullan�c�s� olan America On Line her ne kadar ev kullan�c�lar�na hizmet veren bir sistem olsa da Internet eri�imi de sa�lamaktad�r. Maalesef T�rkiye'de AOL ba�lant�s� sa�layan bir kurulu� yoktur. Amnerica On Line hakk�nda daha �ok bilgiye sahip olmak i�in http//www.aol.com adresine bir g�z at�n.
Appletalk: Apple bilgisayar �r�nleri ve di�er bilgisayarlar aras�nda ileti�imi sa�lamak amac�yla geli�tirilmi� bir ileti�im protokol�d�r. �u anda 235Kb/s h�z�nda �al��an Localtalk ve 10Mb/s h�z�nda �al��an Ethertalk gibi uygulamalar� vard�r.
Application: UygulamaDo�rudan kullan�c� i�in bir i�levi yerine getiren program. FTP, mail ve telnet kullan�c� programlar� ileti�im a�� uygulamalar�na �rnek olu�tururlar.
Archie: Internet �zerindeki bilgileri otomatik olarak derleyen, d�zenleyen ve kullan�ma sunan bir sistem. Archie'nin ilk uygulamalar� sadece Internet �zerindeki t�m FTP ar�ivlerini taray�p index olu�turmakta, arad���n�z dosyalar�n Internet �zerindeki hangi makine ve dizinlerde oldu�unu listelemekteydi. Daha sonraki uyarlamalar� di�er bilgi t�rlerini de sa�lamaktad�r. Ar�iv makinesi (archive site), Gopher, Geni� Alan Bilgi Hizmet Birimleri (Wide Area Information Servers).
ARCHIE: Say�s�, binleri a�an ftp sitelerinden, istedi�iniz dosyalar� bulabilmeniz i�in gerekli olan bir veritaban� ara�t�rma ayg�t�d�r. Archie'yi kullanarak istedi�iniz dosyay�, isme, konuya ya da anahtar s�zc��e g�re aratabilirsiniz. Bu g�nlerde Web siteleri de bu tip �zellikler kazand��� i�in Archie'lerin kullan�m� gittik�e azalmaktad�r.
Archie: Genel kullan�ma a��k anonymous FTP dosyalar�n� aramak i�in kullan�lan bir ara�.
ARPANET: �leri Ara�t�rma Projeleri Ajans� Bilgisayar A�� (Advanced Research Projects Agency Network). Internet a�� konusunda ilk �al��malar yap�l�rken o a�a verilen ad. Bug�nk� Internet'in temeli.
ASCII: Bir�ok bilgisayar�n kulland��� standart 8 bitlik haberle�me kodudur.ASP:Active Server Pages, daha �ok bilinen ve kullan�lan ad�yla ASP, Microsoft'un hayat�m�za kazand�rd��� ve sunucu-tarafl� script'e ��z�m �retmek i�in geli�tirilmi� bir teknolojidir :::::)
Aspect Ratio: Bilgisayarl� grafik i�lemlerinde, bir �er�evenin veya bir g�r�nt�n�n yatay �l��lerinin, dikey �l��lerine g�re oran�. Bu oran�n korunmas� veya kontrol edilmesi, bir g�r�nt�n�n sa�lanmas� veya bask�ya ge�irlmesi i�in �nemlidir.
Assemble Editing: Video g�r�nt� sekanslar� playbek bir VCR'den bir VCR al�c�s�na, edit control cihaz�ndan, pre-roll veya yumu�ak edit sa�layan di�er imkanlardan faydalanmaks�z�n direkt olarak ge�irilmesi. edit olarak da bilinir.
Assembler : Makine dilinde program �reterek bilgisayar taraf�ndan do�rudan i�letilebilmesini sa�layan bilgisayar program�d�r.
Assembly language : Assembler dili.
ATM: Frame Relay Servisi'nin daha y�ksek h�zlara (45 Mbps) ��kmas�n� sa�layacak ATM teknolojisi �zerinden verilmesini kapsamaktad�r.
ATTRIBUTE: HTML sayfalar�nda kullan�lan kontrollerin (TAG) ald��� parametrelerdir. Herbir parametre kontrole yeni bir �zellik ekler. Baz� parametreler de�er al�r, baz�lar� ise oldu�u gibi kullan�l�r.
Audio Mixing: Mic-Mikser veya di�er bir ses miks cihaz� kullan�larak de�i�ik kaynaklardan bir audio trak yarat�lmas�.
Audio Mixing: Mic-Mikser veya di�er bir ses miks cihaz� kullan�larak de�i�ik bir audio direkt olarak orijinalinin �st�ne kaydedilir.
Audio Track: Audio sinyallerini ta��yan video teybin bir b�l�m�.
Audiospace (Audio alan) : Sesin �zel bir etki yapabilmesi i�in �e�itlendirilmesi.
Authentication: Do�rulama
Authorware: �ok medyal� g�steriler yaratmak i�in kullan�lan� ortaya ��karan ve dahil edilmesi gereken video ve audio elemanlar�n�n belirten geli�tirilmi� yaz�l�m programlar�.
AutoCAD 12-13: �izim ve tasar�m i�lerinin ana kayna�� olma �zelli�ini bu yeni versiyonunda da koruyor. ��levselli�i daha da art�r�larak, kullan�m kolayl���nda �nemli mesafe al�nm��t�r.
Autorec sonser: Ses kayd�n� en do�ru seviyesinde ger�ekle�tiren alg�lay�c�. Bu d��meye bas�ld��nda m�zik kayna�� 7 saniye kadar incelenir ve en do�ru kay�t seviyesi belirlenir.
Aux: Yard�mc� elemanlar; m�zik setine TV, kompackt disk, video ya da bir ba�ka m�zik kayna��n�n ba�lanabildi�i soket.
AVC : Otomatik volum kontrolu (Volum= al�ak frekans sinyalinin b�y�kl���).
AVI: Ses ve Video �zelliklerinin bir arada kullan�labildi�i dosyalar. Window's un Medya Ayg�t� ��esi �zerinden ula��labilir.
AWK: Unix'in �zelliklerini de ta��yan olduk�a g��l� bir "y���n dilidir." Awk, Unix kabu�unun dosya i�leme arabirimlerine, "C" benzeri yap�sal programlama gibi bir �ok ilave getirir.
Axis: Uzunlu�u �l��m� veya konumlar�n tesbiti i�in ba�vurulan sabit bir hat.